Biochemistry in systemic diseases
Cardiac markers ซึ่งเป็นสารที่ร่างกายสร้างขึ้นและถูกปล่อยเข้าสู่กระแสเลือดเมื่อกล้ามเนื้อหัวใจได้รับความเสียหายหรือความเครียด เอกสารนี้จำแนก Cardiac markers ออกเป็นหลายประเภทตามการทำงาน เช่น โปรตีนโครงสร้าง และ เอนไซม์ โดยเน้นย้ำถึง โทรโปนิน ซึ่งเป็นมาตรฐานสำหรับการตรวจหาภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน เนื่องจากมีความจำเพาะและไวสูง เอกสารยังกล่าวถึงการใช้ในการวินิจฉัย โรคหลอดเลือดหัวใจเฉียบพลัน และ ภาวะหัวใจล้มเหลว
เนื้อหาจาก: พ.ต. น.พ. ยุทธนา ปั้นสุวรรณ ภาควิชาชีวเคมี วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
เนื้อหานี้สรุป ชีวเคมีของฮอร์โมน โดยเน้นถึง โครงสร้าง การสังเคราะห์ กลไกการออกฤทธิ์ และการควบคุม ฮอร์โมนกลุ่มหลักได้แก่ เปปไทด์ สเตียรอยด์ และเอมีน ข้อความชี้ให้เห็นบทบาทสำคัญของฮอร์โมนใน ภาวะธำรงดุล การเจริญเติบโต การสืบพันธุ์ เมแทบอลิซึม และการตอบสนองต่อความเครียด อธิบายถึงกระบวนการตั้งแต่ การสร้าง การหลั่ง การขนส่ง ไปจนถึงการกำจัด พร้อมทั้งเปรียบเทียบ สองเส้นทางการส่งสัญญาณหลัก นอกจากนี้ยังเชื่อมโยงความผิดปกติระดับโมเลกุลกับ โรคต่อมไร้ท่อ และกล่าวถึง ความก้าวหน้าล่าสุดในการรักษา
เนื้อหาจาก: ร.ท. น.พ. สุรพัศ จุลวรรคนานนท์ ภาควิชาชีวเคมี วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
ภาพรวมที่ครอบคลุมเกี่ยวกับ ชีวเคมีของระบบทางเดินปัสสาวะ โดยเริ่มต้นด้วยบทบาทของไตในการกำจัดของเสียและควบคุมสมดุลของเหลวในร่างกาย จากนั้นจะอธิบาย กายวิภาคศาสตร์เบื้องต้นของไต และ โครงสร้างของหน่วยไต (nephron) รวมถึงการทำงานของ ท่อขดส่วนต้น Loop of Henle ท่อขดส่วนปลาย และ ท่อรวม ซึ่งแต่ละส่วนมีกลไกทางชีวเคมีที่ซับซ้อนในการสร้างและปรับสมดุลปัสสาวะ นอกจากนี้ เอกสารยังให้รายละเอียดเกี่ยวกับ กระบวนการผลิตปัสสาวะ ซึ่งประกอบด้วยการกรอง การดูดซึม และการขับออก ตลอดจน องค์ประกอบทางเคมีของปัสสาวะ และ การตรวจการทำงานของไต ที่สำคัญ เช่น GFR และการวิเคราะห์ปัสสาวะแบบต่าง ๆ เพื่อวินิจฉัยและติดตามโรค รวมถึงปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับ นิ่วในทางเดินปัสสาวะ
เนื้อหาจาก: พ.ต. น.พ. ยุทธนา ปั้นสุวรรณ ภาควิชาชีวเคมี วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
ข้อมูลพื้นฐานที่ครอบคลุมเกี่ยวกับการทำงานของไต โรคไต และวิธีการตรวจประเมินต่างๆ ที่ใช้ในการวินิจฉัย ติดตาม และจัดการผู้ป่วยโรคไต โดยเน้นความสำคัญของ Glomerular Filtration Rate (GFR) ซึ่งเป็นตัวบ่งชี้หลักของการทำงานของไต และแนะนำการทดสอบต่างๆ เช่น Serum Creatinine, Cystatin C, และการวัดโปรตีน/อัลบูมินในปัสสาวะ รวมถึงการประเมินการทำงานของท่อไต การรักษาสมดุล การทำงานของต่อมไร้ท่อ และการใช้ภาพถ่ายเพื่อประเมินโครงสร้างของไต
เนื้อหาจาก: ร.ท. น.พ. สุรพัศ จุลวรรคนานนท์ ภาควิชาชีวเคมี วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
หลักการพื้นฐานของ สมดุลกรด-ด่าง ในร่างกายมนุษย์ โดยเน้นความสำคัญต่อการทำงานของเอนไซม์และโปรตีน เอกสารได้อธิบายถึง การควบคุมสมดุลกรด-ด่าง ซึ่งประกอบด้วยระบบบัฟเฟอร์, ระบบทางเดินหายใจ และการทำงานของไต ซึ่งเป็นการควบคุมที่สำคัญที่สุด นอกจากนี้ ยังมีการอธิบายถึง ความผิดปกติของสมดุลกรด-ด่าง ทั้งจากสาเหตุทางสรีรวิทยาและพยาธิสภาพ รวมถึงกระบวนการชดเชยของร่างกาย และการวิเคราะห์ภาวะกรด-ด่างผิดปกติผ่านการตรวจเลือดจากหลอดเลือดแดง.
เนื้อหาจาก: ร.ท. น.พ. สุรพัศ จุลวรรคนานนท์ ภาควิชาชีวเคมี วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
ภาพรวมที่ครอบคลุมเกี่ยวกับ สารสื่อประสาท (neurotransmitters) ซึ่งเป็นสารเคมีพื้นฐานที่ช่วยในการสื่อสารในระบบประสาทของมนุษย์ โดยจะอธิบายถึง วงจรชีวิต ของสารสื่อประสาท ได้แก่ การสังเคราะห์ การหลั่ง การจับกับตัวรับ และการยุติการทำงาน นอกจากนี้ยังมีการ จำแนกประเภท ของสารสื่อประสาทออกเป็นสารโมเลกุลขนาดเล็ก (small-molecule neurotransmitters), นิวโรเปปไทด์ (neuropeptides) และก๊าซ (gaseous neurotransmitters) พร้อมทั้งอธิบาย กลไกการทำงาน และ บทบาททางคลินิก ของสารสื่อประสาทที่สำคัญแต่ละชนิด และมีตารางเปรียบเทียบคุณสมบัติที่แตกต่างกันของสารสื่อประสาทแต่ละประเภท.
เนื้อหาจาก: พ.ท. ธนกฤต วิชาศิลป์ ภาควิชาชีวเคมี วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
ภาพรวมที่ครอบคลุมเกี่ยวกับ ชีวเคมีของตับ โดยเริ่มต้นด้วยกายวิภาคเบื้องต้นและเซลล์ประเภทต่างๆ ที่ประกอบเป็นอวัยวะที่ซับซ้อนนี้ จากนั้นจะอธิบาย หน้าที่สำคัญของตับ หลายประการ รวมถึงบทบาทในการเผาผลาญสารอาหาร การกำจัดสารพิษ และการรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้คงที่ นอกจากนี้ เอกสารยังกล่าวถึง การทดสอบการทำงานของตับ (LFTs) ที่ใช้กันทั่วไป เช่น การวัดระดับเอนไซม์บิลิรูบินและโปรตีนในเลือด โดยอธิบายว่าการทดสอบเหล่านี้ช่วยในการวินิจฉัยและติดตามภาวะที่เกี่ยวกับตับได้อย่างไร เพื่อให้เข้าใจถึง บทบาทสำคัญของตับ ในการรักษาภาวะสมดุลของร่างกาย
เนื้อหาจาก: พ.ต. น.พ. ยุทธนา ปั้นสุวรรณ ภาควิชาชีวเคมี วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
กล่าวถึง ความผิดปกติของฮีโมโกลบิน โดยเน้นที่ โรคธาลัสซีเมีย ซึ่งเป็นภาวะที่พบได้บ่อยในประเทศไทย โดยอธิบายถึงสาเหตุทางพันธุกรรมที่ทำให้เกิดโรค โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ความผิดปกติในการสร้างโกลบิน นอกจากนี้ยังแจกแจง ประเภทหลักของธาลัสซีเมีย ได้แก่ อัลฟ่า-ธาลัสซีเมียและเบต้า-ธาลัสซีเมีย พร้อมทั้งรายละเอียดเกี่ยวกับการกลายพันธุ์ที่นำไปสู่โรค และ ผลกระทบทางคลินิกที่สำคัญ เช่น ภาวะเหล็กเกินและปัญหาเกี่ยวกับกระดูก สุดท้าย เอกสารยังครอบคลุม แนวทางการวินิจฉัย และการตรวจหาพาหะของโรค เพื่อการจัดการและป้องกันในอนาคต
เนื้อหาจาก: พ.อ. ศ. น.พ. ชาญชัย ไตรวารี ภาควิชาชีวเคมี วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
กล่าวถึง ภาวะพร่องเอนไซม์ในเม็ดเลือดแดง ซึ่งเป็นกลุ่มโรคทางพันธุกรรมที่ทำให้เกิดภาวะเม็ดเลือดแดงแตก สาเหตุหลักมาจากความบกพร่องในกระบวนการเมแทบอลิซึมของเซลล์เม็ดเลือดแดง เช่น วิถีไกลโคไลซิส และ วิถีเฮกโซสโมโนฟอสเฟตชันต์ บทความนี้ยังจำแนกและอธิบายรายละเอียดของเอนไซม์บกพร่องที่พบบ่อย รวมถึง Hexokinase (HK), Glucose-6-phosphate isomerase (GPI), Phosphofructokinase (PFK), Aldolase, Triose phosphate isomerase (TPI), Phosphoglycerate kinase (PGK), Pyruvate kinase (PK) และ Glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) สำหรับแต่ละเอนไซม์ จะมีการอธิบายถึงพยาธิสภาพทางพันธุกรรม อุบัติการณ์ อาการทางคลินิก การวินิจฉัย และแนวทางการรักษา นอกจากนี้ ยังมีกรณีศึกษาของเด็กหญิงที่มีภาวะโลหิตจางจากโรคฮีโมโกลบินเอชร่วมกับภาวะพร่องเอนไซม์ G6PD ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความซับซ้อนของการวินิจฉัยและการจัดการโรคทางพันธุกรรมหลายชนิดร่วมกัน โดยเน้นย้ำถึงความสำคัญของการวินิจฉัยที่แม่นยำและการให้คำปรึกษาทางพันธุกรรมที่เหมาะสม
เนื้อหาจาก: พ.ท. ผศ. น.พ. อภิชาติ โพธิอะ ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า